Türkiye için 0-5 yaş ortası çocuklarda değerli bir hastalık yükü oluşturan RSV enfeksiyonunun ekonomik yükü de hayli ağır. Sıhhat sistemlerini olumsuz tarafta etkileyen bu yükü ortaya koymak hedefiyle gerçekleştirilen ve alanında bir birinci olan ‘Türkiye’de Respiratuar Sinsityal Virüs Epidemiyolojisi, Teşhis ve Tedavisi, Ekonomik Yükü’ raporu çarpıcı sonuçları ortaya koydu. Çalışmayı gerçekleştiren Simten Malhan, toplantıda RSV ve ekonomik yükü ile ilgili dikkat cazibeli bilgiler paylaşırken Ateş Kara da virüs ile ilgili kıymetli bilgiler paylaştı.
Rapordan çıkan bilgilere nazaran, süt çocuklarının yaklaşık %50’si hayatlarının birinci RSV döneminde enfekte olurken, yaklaşık %95’i ömürlerinin birinci iki yılı içerisinde RSV ile enfekte oluyor. RSV’ye karşı gelişen bağışıklığın kalıcı olmaması nedeniyle enfeksiyon tekrarlayabiliyor; astım ataklarının şiddetlenmesi ve KOAH üzere uzun vadeli teneffüs meselelerine yol açabiliyor. TÜİK doğum istatistikleri, Uzman Paneli görüşleri ve bilimsel kaynaklar ışığında yapılan çalışmada, 2019-2023 yılları ortasında doğan toplam 0-5 yaş ortası 5 milyonu aşkın çocuktan 894 binden fazlasının RSV’ye yakalandığı iddia ediliyor. Çalışmaya nazaran RSV’ye yakalanan çocukların 791 bin kadarı ayakta tedavi görürken, 102 bin kadarı hastanede yatarak; 12 bine yakını da ağır bakımda tedavi görüyor. 952 bebeğin ise bu virüsle ilişkili olarak hayatını kaybettiği kestirim ediliyor.
Raporda, Hastalık Maliyeti Metodolojisi (COI) kapsamında RSV’nin kıymetli hastalık ve manevi yük olmasının yanı sıra ekonomik olarak da önemli bir yük oluşturduğuna dikkat çekiliyor. Çalışma kapsamında yapılan tahlillere nazaran; 0–5 yaş kümesindeki 894.426 hastanın toplam ekonomik yükü 24,2 milyar TL olarak hesaplanıyor. Bu toplam yük, 2023 toplam sıhhat harcamasının %1,95’ini ve 2023 SGK sıhhat harcamasının %4,62’sini oluşturuyor.
Malhan, RSV’nin bilhassa bebekler, yaşlılar ve bağışıklığı zayıf bireylerde önemli teneffüs yolu enfeksiyonlarına yol açtığını belirterek, “RSV, çocukluk çağı alt teneffüs yolu enfeksiyonlarının ve hastane yatışlarının en yaygın nedeni. Acil servis yoğunluğu, hastane yatışları, sıhhat çalışanları üzerindeki baskı ve ailelerin yaşadığı maddi-manevi zorluklar, virüsün sıhhat sistemleri ve toplum üzerinde oluşturduğu yüklerin başında geliyor.
Alanında önde gelen uzmanların katkılarıyla hazırlanan ve Türkiye’de birinci olan ‘Türkiye’de Respiratuar Sinsityal Virüs Epidemiyolojisi, Teşhis ve Tedavisi, Ekonomik Yükü’ raporunun bu yükü bilimsel ve rakamsal olarak gözler önüne sergilediğini vurgulayan Malhan, RSV’nin dünya genelinde benzeri sıklıkta görüldüğünü, bilhassa düşük ve orta gelirli ülkelerde bu yükün daha da ağır olduğunu söz etti.
Toplantıda RSV’ye ait bilgiler paylaşan Ateş Kara ile birlikte tüm bebekleri kapsayan korunma stratejilerinin gerekliliğine dikkat çeken Malhan, “RSV’ye karşı geliştirilecek bütüncül ve yenilikçi tahlillerle sıhhat sistemindeki yük ve ailelerin yaşadığı zorluklar kıymetli ölçüde azaltabilir. Sıhhate ayrılmış çok daha kıt kaynaklar, korunma ve tedbire stratejileriyle çok daha tesirli formda kullanılabilir” dedi.
“FARKINDALIK VE KORUNMA KRİTİK DEĞER TAŞIYOR”
Kara RSV hakkında kıymetli bilgiler paylaştı: “RSV, 2 yaşına kadar bebeklerin neredeyse tamamını enfekte eden yaygın ve bulaşıcı bir virüs. En değerli nokta şu ki, sağlıklı doğan yahut risk faktörleri ile doğan, miadında doğan yahut prematüre doğan, dönemde yahut öncesinde doğan tüm bebekler RSV riski ile karşı karşıya. Hangi bebeğin ağır etkileneceğini öngöremediğimiz için ve RSV hastalığına karşı spesifik bir tedavi bulunmadığı için, RSV’ye karşı önleyici önlemler ve hijyen uygulamaları kritik kıymet taşıyor.”
