Bebekle kurulan bağ, dünyasını şekillendiriyor! ‘Anne kendine güzel bakmalı’
İlk temas, anne ile bebek ortasındaki bağın temelini oluşturuyor
Anne ile bebek ortasındaki bağın, doğumdan çabucak sonra, hatta anne karnında başladığını hatırlatan Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Bu bağ annenin bebeğine karşı gösterdiği sıcaklık, şefkat, temas, ses tonu ve duygusal varlığıyla şekillenir. Bilhassa hayatın birinci yılında bebeğin temel inanç duygusu bu alakayla gelişir” dedi. Birinci göz temasının, annenin bebeğini kucağına almasının, kokusunu tanıması ve bebek ağladığında gösterdiği hassaslığın bu bağın temelini oluşturduğunu aktaran Dava, tertipli temasın, varsayım edilebilir ve sıcak bir bakımın da bu bağlantının sağlıklı gelişmesini sağladığını kaydetti.
Bebek, annesinin iç dünyasını yansıtıyor!
Bebeklerin şimdi sözleri bilmeseler de annelerinin hislerini hissedebildiklerine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, şunları söyledi: “Bebekler doğuştan gelen bir yetiyle, bakım veren kişinin ses tonundaki değişimleri, yüz sözlerini ve dokunuşlarını algılar. Annenin sakinliği, gerilimli ya da huzurlu oluşu, kalp atış suratına ve teneffüsüne yansır. Bebek de bunu duyusal yollarla tecrübeler. Ayrıyeten yapılan araştırmalar, annesinin gerilim hormonu (kortizol) düzeyi yüksek olan bebeklerin de benzeri fizyolojik gerilim reaksiyonları gösterdiğini ortaya koymuştur. Yani anne ne hissediyorsa, bebek bir biçimde onun iç dünyasını bedensel ve duygusal olarak yansıtır.”
‘Annenin ruhsal durumu düzgün olmalı’
Annenin ruhsal durumunun, bilhassa doğum sonrası periyotta, bebek üzerinde belirleyici bir tesire sahip olduğuna vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Doğum sonrası depresyon, anksiyete bozuklukları üzere ruhsal sıkıntılar, annenin bebeğiyle kuracağı bağın niteliğini zayıflatabilir. Depresyondaki bir annenin yüz tabiri daha az değişken olur, bebekle göz teması kurmakta zorlanabilir, bebeğin gereksinimlerine cevap veremez hale gelebilir” dedi. Bu durumun bebeğin dünyayı algılama formunu de etkilediğini lisana getiren İdeal, “Duygusal karşılıklılık eksikse, bebekte güvensizlik, huzursuzluk, çok ağlama üzere yansılar gözlemlenebilir. Uzun vadede bu, çocuğun duygusal düzenleme hünerlerinde ve toplumsal ilgilerinde meselelere yol açabilir” biçiminde konuştu.
Mükemmel olmak gerekmiyor
“Sağlıklı bir bağ kurmak için harika olmak gerekmez” diyen Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, psikolojide ‘yeterince uygun anne’ kavramı olduğunu hatırlattı. Dava, “Yani, annenin kusursuz olması değil, bebeğin sinyallerine hassas, dengeli ve sevgi dolu biçimde cevap vermesi değerlidir. Bebeğin ağlamasına hassas olmak, sarılma, emzirme, kucaklama üzere fizikî temas, göz teması kurmak, bebekle konuşmak, müzik söylemek, mimikler kullanmak, bebeği izlemek, onun tempo ve gereksinimlerine nazaran davranmak gerekir. Bu küçük lakin sistemli davranışlar, bebeğin ‘ben önemseniyorum’ hissini geliştirmesine ve dünyayı inançlı bir yer olarak algılamasına yardımcı olur” açıklamasını yaptı.
Annenin kendine düzgün bakması, bebeğine de âlâ bakmasının ön koşulu…
Her annenin hayatında zorlayıcı devirler olabileceğine işaret eden Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Yoğun gerilim, ekonomik zorluklar, bağ problemleri ya da şahsî travmalar anneliği zorlaştırabilir. Bu durumda annenin yapabileceği en değerli şey, kendine dayanak aramak ve kendini suçlamamaktır” dedi. Uçaklardaki ‘önce kendi oksijen maskenizi takın’ ikazını hatırlatan Dava, kelamlarını şöyle tamamladı: “Bu ihtar, çocuklarımızı koruyabilmek için evvel kendi nefesimize sahip çıkmamız gerektiğini hatırlatır. Bir anne, duygusal ve fizikî olarak tükenmişse, bebeğine tam manasıyla var olamaz. Bu yüzden annenin kendine şefkatle yaklaşması, muhtaçlıklarını fark etmesi ve dayanak alması yalnızca kendisi için değil, bebeği için de çok değerlidir. Hislerini bastırmadan paylaşmak, günlük kısa rahatlama pratikleri yapmak, bebeğiyle geçirdiği vakte şuurlu olarak odaklanmak, dayanak kümelerine katılmak, gerekirse profesyonel ruhsal dayanak almak önerilebilir. Unutulmamalıdır ki, annenin kendine uygun bakması, bebeğine de düzgün bakabilmesinin ön şartıdır.”
